اقتصاد چرخشی در عمل: داستان موفقیت یک شهر در بازیافت ۹۰٪ روغن‌های سوخته
در جهانی که با بحران‌های زیست‌محیطی روبه‌روست، نمونه‌های موفق از شهرهایی که به سمت اقتصاد چرخشی حرکت کرده‌اند، می‌توانند الگوی الهام‌بخشی برای دیگران باشند. یکی از برجسته‌ترین این نمونه‌ها، شهری در اروپای غربی است که توانسته با یک رویکرد یکپارچه، بیش از ۹۰٪ روغن‌های سوخته تولیدی خود را بازیافت کند. این مقاله داستان این تحول سبز را به تصویر می‌کشد.
شروع چالش: آلودگی و ضایعات فراوان
سال‌ها قبل، این شهر با مشکلی مشابه بسیاری از شهرهای دیگر روبه‌رو بود: دفع گسترده و غیراصولی روغن‌های خوراکی و صنعتی. هزاران لیتر روغن پخت‌وپز مصرف‌شده از رستوران‌ها و خانوارها، و مقادیر بالایی از روغن موتور از کارگاه‌های تعویض روغن، هر هفته روانه فاضلاب‌ها می‌شدند. نتیجه آن، مسدود شدن شبکه فاضلاب، آلودگی منابع آبی و هزینه‌های سنگین پاک‌سازی برای شهرداری بود.
اقدامات کلیدی: همکاری، آموزش و زیرساخت
در پاسخ به این وضعیت، شهرداری با مشارکت بخش خصوصی و سازمان‌های زیست‌محیطی، برنامه‌ای هوشمندانه برای مدیریت و بازیافت روغن سوخته طراحی کرد که شامل سه محور اصلی بود:
- ایجاد ایستگاه‌های تحویل روغن: در هر محله، مخازن مخصوصی برای جمع‌آوری روغن خوراکی و صنعتی نصب شد. شهروندان می‌توانستند بطری‌های روغن مصرف‌شده خود را به راحتی تحویل دهند.
- آموزش و تشویق: از طریق کمپین‌های رسانه‌ای، مدارس و فروشگاه‌ها، مردم با خطرات ریختن روغن در فاضلاب آشنا شدند. همچنین برای تحویل هر لیتر روغن، کوپن تخفیف یا روغن تازه دریافت می‌کردند.
- شبکه حمل و پالایش محلی: شهرداری قراردادی با شرکت بازیافت منعقد کرد که روغن‌های جمع‌آوری‌شده را به دو مرکز تبدیل سوخت زیستی و روغن صنعتی ارسال می‌کرد.
نتایج چشمگیر: از پسماند تا انرژی و درآمد
تنها طی دو سال، این شهر توانست نرخ بازیافت روغن‌های خوراکی و صنعتی را به بیش از ۹۰٪ برساند. چه چیزی از این بازیافت حاصل شد؟
- بیودیزل: سوخت تولیدشده از روغن‌های پخت‌وپز مصرف‌شده، در اتوبوس‌های شهری و کامیون‌های شهرداری مورد استفاده قرار گرفت.
- روغن بازیافتی صنعتی: روغن موتور کارکرده، پس از پالایش مجدد به عنوان روانکار باکیفیت دوباره وارد بازار شد.
- صرفه‌جویی مالی: شهرداری اعلام کرد سالانه بیش از ۱.۲ میلیون یورو از هزینه‌های پاک‌سازی، سوخت و خرید روانکار صرفه‌جویی شده است.
نقش مردم: کلید موفقیت اقتصاد چرخشی
مشارکت مردمی عامل اصلی این موفقیت بود. با آموزش، تسهیلات ساده و مشوق‌های مالی، شهروندان به بخشی از راه‌حل تبدیل شدند. کودکان در مدارس یاد گرفتند که روغن پخت‌وپز را جمع‌آوری کنند، رانندگان خودروها آموختند که روغن موتور را به مراکز معتبر تحویل دهند. این تغییر فرهنگی، زیرساخت اقتصادی را تکمیل کرد.
نتیجه‌گیری: الگویی برای آینده
تجربه این شهر نشان می‌دهد که بازیافت روغن سوخته نه فقط یک وظیفه محیط‌زیستی، بلکه فرصتی برای خلق ارزش، صرفه‌جویی مالی و تولید انرژی است. با برنامه‌ریزی هوشمند، همکاری مردم و پشتیبانی شهرداری، می‌توان یک اقتصاد چرخشی واقعی ایجاد کرد. این مدل می‌تواند برای شهرهای دیگر نیز به‌عنوان الگو عمل کند.
منابع
- Interreg Europe – Not a Drop Campaign
- Olive Oil Times – Municipal Oil Exchange Programs
- World Economic Forum – Biofuel City Success
